На почетокот од Прва Светска војна, Бугарија за да застане на страната на Антантата, побарала и добила ветување од силите на Антантата дека ќе го добие делот од Македонија кој бил под српско владеење. Србија поради незавидната состојба се согласила со барањето и за себе зачувала само една десетина од македонската територија, која ѝ била неопходна за воена безбедност.
И повторно лакомоста и истрчувањето на бугарската политика им ги руши завладувачките планови.
Уште пред да излезат со соопштение дека застануваат на страна на Сојузниците од Антантата, Бугарија започнала да ја запоседнува Македонија и да врши мобилизација на Македонците. Очигледно под водство на германските монарси, Бугарија имала нечесни намери и сакала – ем да ја запоседне (окупира) територијата без борба, ем да застане на страна на германските и австро-унгарските Централни Сили.
Македонски
„… БУГАРИЈА ГИ НАЛУТИ СОЈУЗНИЦИТЕ И БАЛКАНОТ
Мобилизира Македонци пред всушност таа територија да ѝ се предаде.
———-
Може да добие друга нота
———-
Одговор на претходната нота на четворката од Алијансата која побара „во најрано можен датум“, Париз известува.
———-
Париз. 20 гроздобер. – Допис од Софија. Бугарија, најавувајќи ја мобилизацијата таму на трупите составени од жители на Македонија, предизвика да настане друга компликација во балканската состојба, која веќе беше напната, преку презентацијата од страна на сојузниците на Антантата на заедничката нота со која се бара Бугарија да го определи нејзиниот став.
Мобилизацијата на Македонците предизвика изненадување и огорченост во званичните и дипломатските кругови овде, бидејќи се изјавува дека главната цел на сегашните преговори меѓу сојузниците и Бугарија и Србија е да се утврди дали Македонија припаѓа на Бугарија или Србија. Дека Бугарија треба да ги мобилизира Македонците додека иднината на Македонија сè уште беше во прашање е прогласено во највисокиот срп-грчки квартал како навреда за сојузниците и другите балкански држави. Една од делегациите што учествуваат во преговорите ја опишаа состојбата денес на следниов начин:
Бугарија од Србија бараше повторна пресметка на Македонија како суштинска состојба на Бугарија да се приклучи на другите балкански држави и да соработува со сојузниците на Антантата. Последните ги презедоа тврдењата на Бугарија и ги претставија на Србија во заеднички ноти. Србија, по зрело разгледување, се предаде на желбите на сојузниците и призна буквално девет десетини на територијата во Македонија, побарана од Бугарија. Единствениот дел од Македонија што не беше признаен беше мал дел кој се сметаше за суштински за воените одбрани на Србија, но овие отстапки на македонската територија беа направени со цел Бугарија да даде нешто за возврат, имено, нејзината соработка со балканските држави и сојузниците. Затоа, сојузниците ѝ дадоа заедничка нота на Бугарија минатата седмица, рецитирајќи ги отстапките на Србија од девет десетини од спорната македонска територија, и, всушност, барајќи од Бугарија што треба да направи како резултат на отстапките.
Сега, како и да е, дипломатскиот преглед продолжува, пред да даде одговор, Бугарија претпоставува дека е господар на Македонија и ја започнува мобилизацијата на македонските жители – тоа е, таа претпоставува контрола врз Македонија пред да каже што е подготвена да направи за сојузниците за возврат за таква контрола. Ова, истакна дипломатски авторитет, и дава на состојбата нов стадиум, кој може да повика на друга нота од сојузниците, покрај онаа од минатата седмица, барајќи објаснување за македонската мобилизација во време кога сојузниците преговараат за услови со кои Бугарија може да ја обезбеди рецесијата на Македонија.
Разбирливо е дека заедничката нота на сојузниците од минатата седмица беше придружена со вербално барање до М. Радослаф, бугарскиот премиер, за одговор „во најраниот можен датум“.
Објавено: 21 гроздобер 1915 година
Творечки права © Њујорк Тајмс … “
English
„… BULGARIA ANGERS ALLIES AND BALKANS
Is Mobilizing Macedonians Before That Territory Actually Has Been Ceded to Her.
———
MAY GET ANOTHER NOTE
———
Reply to Earlier Note of Quadruple Alliance Demanded “ at Earliest Possible Date,” Paris Hears.
———
PARIS. Sept. 20.—Dispatches from Sofia. Bulgaria, announcing the mobilization there of troops made up of residents of Macedonia, have caused another complication to be introduced in the Balkan situation, which already was tense, through the presentation by the Entente Allies of the joint note requiring Bulgaria to define her attitude.
The mobilization of Macedonians has caused surprise and indignation in official and diplomatic circles here, as it Is declared that the whole purpose of the present negotiations between the Allies and Bulgaria and Serbia is to determine whether Macedonia belongs to Bulgaria or Serbia. That Bulgaria should mobilize Macedonians while the future of Macedonia was still at issue is declared in the highest Serbo-Greek quarters to be an affront to the Allies and the other Balkan States. One of the legations that Is taking part in the negotiations outlined the situation today as follows:
Bulgaria demanded from Serbia the re-cession of Macedonia as an essential condition to Bulgaria’s joining the other Balkan States and co-operating with the Entente Allies. The latter took up Bulgaria’s claims and presented them to Serbia in joint notes. Serbia, after mature consideration, yielded to the desires of the Allies and conceded virtually nine-tenths of the territory in Macedonia demanded by Bulgaria. The only portion of Macedonia not conceded was a small section which was considered essential to Serbia’s military defenses, but these concessions of Macedonian territory were made in order that Bulgaria give something in return, namely, her co-operation with the Balkan States and the Allies. The Allies therefore handed Bulgaria a joint note last week reciting Serbia’s concessions of nine-tenths of the disputed Macedonian territory,” and in effect asking Bulgaria what she purposed doing as a result of the concessions.
Now. however, the diplomatic outline continued, before giving an answer, Bulgaria assumes that she is master of Macedonia, and begins the mobilization of Macedonian residents—that is, she assumes control of Macedonia before stating what she is willing to do for the Allies in return for such control. This, the diplomatic authority pointed out, gives the situation a new phase, which may call for another note from the Allies in addition to that of last week, asking an explanation of the Macedonian mobilization at the moment when the Allies are negotiating terms by which Bulgaria may secure the recession of Macedonia.
It is understood that the Allies’ joint note of last week was accompanied by a verbal request to M. Radoslavoff, the Bulgarian Premier, for a reply “at the earliest possible date.”
Published: September 21, 1915
Copyright © The New York Times …“
Посочил: Ѕале
