Фашистичка Италија во 1940 година, во Албанија, воспоставила квинслишки режим под нивна управа. Квинслишките албански државни органи, заедно со италијанските сили го создале фашистичкиот проект ‘Голема Албанија’ (со припојување на делови од Грција, западна Македонија и цело Косово), во која вршеле народносно чистење на неалбанското население.
„… Албанија 31
…
Странска окупација и граѓанска војна, 1939-44
Другите европски влади едвај нешто да возвратиле на Мусолиниевата инвазија на Албанија. Лондон и Париз се обидуваа да го смират Мусолини. Зог (албанскиот крал н.з.) бил спречен да постави албанска кралска ‘влада во протераност’, без оглед на тоа што тој ја помина војната со години во Лондон.
Италијанците воспоставиле албански квинслишки режим под Шефќет Верлачи (најголем албански земјопоседник) и назначиле ‘национално собрание’, кое веднаш гласало за целосен политички и стопански сојуз со Италија и ја пренесле албанската круна на италијанскиот крал Виторио Емануел III. Албанската војска и полиција биле припоени кон нивните италијански соодветници. Од сите Албанци кои им служеле на италијанските окупатори се барало да се придружат на фашистичката партија на Албанија, која станала единствена законски призната политичка партија, а околу 200,000 Италијанци се преселиле во Албанија во 1939-40 со цел да направат припреми за натамошна италијанска колонизација и освојувања во Балканот. На 28 листопад 1940, италијанските сили во Албанија извршиле инвазија врз Грција, но тие се покажале лошо опремени за борба во така суров терен, кој бил идеален за герилско војување. Албанците исто така вршеле саботажни напади како поддршка на Грција, чиј што воен владетел генерал Метаксас ветувал не само да се одбрани Грција туку исто така да се ‘ослободи’ Албанија. Сепак, по одбивањето на Италијанците со албанска поддршка, грчките сили потоа продолжиле со окупација на јужна Албанија, повеќе како освојувачи отколку како ‘ослободители’ и поставиле целосно грчка управа во неколку јужни албански градови.
Во тревен 1941, фашистичка Италија била спасена од срамниот пораз кога нацистичка Германија извршила инвазија на Грција како и на Југославија. Ова овозможило Италија да ги придобие своите албански фашистички соработници со вклопување на Косово, делови од северна Грција и западна Македонија во фашистички – контролираната ‘Голема Албанија’. Овие територии биле подложени на систематско иселување или убивање на нивните славјански и грчки жители, т.е. ‘народносно чистење’.
Во пресрет на германската инвазија на Советскиот Сојуз во жетвар 1941, двајца југословенски комунисти биле испратени во Албанија за да ги убедат расеани и спорни марксистички ќелии за да ја основаат воопшто првата Комунистичка Партија на Албанија (КПА) во месец студен 1941. КПА покрена комунистички воден ‘национално ослободителен фронт’…“
„… Albania 31
Zog an ultimatum demanding acceptance of an Italian military protectorate over Albania. Zog dithered and Italy invaded Albania on 7 April 1939. At first, the only major resistance to the Italian occupation was in Dunes, partly because Zog had suppressed possession of firearms and Albanians were thus ill equipped to resist. Within three years, however, the Albanians began to attract attention as one of the European nations most resistant to foreign military occupation. Zog’s ‘royal family’ went into exile.
In 1939 Albania was still the poorest and least-developed country in Europe. About 85 per cent of its 1 million inhabitants lived in rural areas, and 80 per cent depended on agriculture and herding. Around 90 per cent of national income was derived from agriculture. Average life expectancy was thirty-eight years. Around 80 per cent of adults were illiterate and only 37 per cent of school-age children attended schools. The country had only eighteen secondary schools, no university, 155 doctors, forty-four dentists, eleven hospitals and 15,000 non-agricultural workers. Albania’s per capita national income was only about half that of Yugoslavia and Greece. In 1938, industry accounted for just 4.4 per cent of national income (Schnytzer 1982:1, 14,65).
Foreign occupation and civil war, 1939-44
Other European governments barely reacted to Mussolini’s invasion of Albania. London and Paris sought to propitiate Mussolini. Zog was prevented from setting up an Albanian royalist ‘government in exile’, even though he spent the war years in London.
The Italians established an Albanian quisling regime under Shefqet Verlaci (Albania’s biggest landowner) and an appointed ‘national assembly’, which promptly voted for full political and economic union with Italy and handed the Albanian crown to Italy’s King Vittorio Emanuele III. Albania’s army and police were merged into their Italian counterparts. All Albanians serving the Italian occupiers were required to join a fascist party of Albania, which became the sole legally authorized political party, and over 200,000 Italians moved to Albania in 1939-40 in order to make preparations for further Italian colonization and conquests in the Balkans. On 28 October 1940, Italy’s forces in Albania invaded Greece, but they proved ill equipped to fight in such rugged terrain, which was ideal for guerrilla warfare. Albanians also staged sabotage attacks in support of the Greeks, whose military ruler General Metaxas vowed not merely to defend Greece but also to ‘liberate’ Albania. However, having repelled the Italians with Albanian assistance, Greek forces then proceeded to occupy southern Albania as conquerors rather than as ‘liberators’ and set up entirely Greek administrations in several southern Albanian towns.
In April 1941, Fascist Italy was rescued from ignominious defeat when Nazi Germany invaded Greece as well as Yugoslavia. This enabled Italy to propitiate its Albanian fascist collaborators by incorporating Kosova and parts of northern Greece and western Macedonia into a fascist-controlled ‘Greater Albania’. These territories were subjected to systematic expulsion or killing of their Slavic and Greek inhabitants, i.e., ‘ethnic cleansing’.
In the wake of Germany’s invasion of the Soviet Union in June 1941, two Yugoslav Communists were despatched to Albania and persuaded several scattered and feuding Albanian Marxist cells to form the first-ever Communist Party of Albania (CPA) in November 1941. The CPA launched a Communist-led ‘national liberation front’. …“
Посочил: Саша Узунов (2025.01.31·3:15)
